Από το βιβλίο: Φυσική Β΄ Γυμνασίου, των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά. 2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ.

 

 

Διδακτική ενότητα

 

Συνιστώμενες διδακτικές πρακτικές

 

Παρατηρήσεις Προτεινόμενο υποστηρικτικό υλικό

Προτεινόμενος αριθμός διδακτικών

ωρών

Κεφ. 1 – ΕΙΣΑΓΩΓΗ

2
 

1.3 Τα φυσικά μεγέθη και οι μονάδες τους

Προτείνεται να γίνει αναφορά στις μονάδες και μετατροπές τους, λόγω των δυσκολιών που συναντούν οι μαθητές/τριες στην εκμάθησή τους.

Με το παράδειγμα της πυκνότητας και τον λειτουργικό ορισμό της να εξηγηθεί το νόημα του λόγου δύο φυσικών μεγεθών.

Τα θεμελιώδη μεγέθη (το μήκος, ο χρόνος και η μάζα). Παράγωγα μεγέθη (εμβαδόν, όγκος, πυκνότητα). Πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσια.

 

Επιλογή από τις ερωτήσεις, τις εφαρμογές και τις ασκήσεις του βιβλίου.

Κεφ. 2 – Κινήσεις

6
 

 

2.1 Περιγραφή της κίνησης

Προτείνεται να υλοποιηθούν οι δραστηριότητες για την κατανόηση των εννοιών : Θέση, μετατόπιση, χρονικό διάστημα, ταχύτητα μέση και στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα:

«Προσδιορισμός θέσης σώματος» (σελ. 25) και «Σημείο αναφοράς και μετατόπιση» (σελ. 27)

Σύστηµα αναφοράς – Υλικό σηµείο – Θέση – Μετατόπιση – Τροχιά Χρονική στιγµή – Χρόνος, Στοιχειώδης ορισµός του διανύσµατος Προτείνεται το φύλλο αξιολόγησης για τη θέση – μετατόπιση (πλην του ερωτήματος γ) από το Βιβλίο Εκπαιδευτικού, σελ. 44

 

2.2 Η έννοια της ταχύτητας

Να διδαχθεί η εισαγωγή και οι υποενότητες:

·         Μέση ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα

·         Στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα

Να μη διδαχθεί η Διανυσματική περιγραφή της ταχύτητας

Μέση ταχύτητα – Στιγµιαία ταχύτητα – Μονάδες στο S.I. Κλίμακα ταχυτήτων

Ενδεικτική δραστηριότητα «Χρόνος αντίδρασης», PISA 2007

2.3 Κίνηση με σταθερή ταχύτητα

Να μη διδαχθεί Ερωτήσεις – Ασκήσεις

ΟΧΙ σε ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε:

ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1iii, 3iv, 3v,

ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων: 1, 2

ΟΧΙ οι ασκήσεις: 1, 3, 4, 6, 8.

2.4 κίνηση με μεταβαλλόμενη ταχύτητα

Να μη διδαχθεί
Εργαστηριακή άσκηση  

Εργαστηριακή δραστηριότητα: Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού: «Μελέτη των ευθύγραμμων κινήσεων».

Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού (σελ. 33)

Κεφ. 3 – ΔΥΝΑΜΕΙΣ

10

Κίνηση και αλληλεπίδραση: Δύο γενικά

Να διδαχθεί

3.1 Η έννοια «Δύναμη»

Να διδαχθεί Σχεδίαση δυνάμεων, Η έννοια της δύναμης Quiz: Μέτρηση δύναμης με ελατήριο, Η δύναμη ως το αίτιο παραμόρφωσης ή και μεταβολής της ταχύτητας Μέτρηση της Δύναμης – Hooke

3.2 Δύο σημαντικές δυνάμεις στον κόσμο

Να διδαχθεί Μάζα και Βάρος, Μελετώντας την τριβή σε διαφορετικές επιφάνειες, Σχεδίαση του βάρους

Βάρος και ύψος

3.3 Σύνθεση και ανάλυση δυνάμεων

Να διδαχθούν οι υποενότητες, παράγραφοι

·  Σύνθεση δυνάμεων – Συνισταμένη

·  Σύνθεση δυνάμεων με την ίδια διεύθυνση

· Σύνθεση δυνάμεων με διαφορετικές (κάθετες μόνον) διευθύνσεις.

Να μην διδαχθούν οι υποενότητες:

·  Δύναμη που ασκείται σε τραχιά επιφάνεια

·  Ανάλυση δύναμης

Σημ. Ο χρόνος να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση των αντίστοιχων φαινομένων και νόμων σε μία διάσταση

Προαιρετικά για την υποστήριξη της διδασκαλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί η εργαστηριακή άσκηση 8, «Σύνθεση δυνάμεων». (σελ. 41)

Προτείνονται οι προσομοιώσεις:

Σύνθεση δυνάμεων, Σύνθεση συγγραμμικών δυνάμεων:

3.4 Δύναμη και ισορροπία

Να διδαχθεί Δυνάμεις και κίνηση

3.5 Ισορροπία υλικού σημείου

Να διδαχθεί η εισαγωγή (α΄ νόμος Newton) Να μην διδαχθούν η υποενότητα «Ανάλυση δυνάμεων και ισορροπία» όπως και το

παράδειγμα 3.2

Μελέτη της αδράνειας με το Interactive Physics

3.6 Δύναμη και μεταβολή της ταχύτητας

Να διδαχθεί Αδράνεια και πυκνότητα

3.7 Δύναμη και αλληλεπίδραση

Να διδαχθεί (γ΄ νόμος Newton)

Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Εφαρμογές»

Δράση και αντίδραση

Εργαστηριακή άσκηση 10: Μέτρηση Δύναμης – Νόμος του Hooke

Εργαστηριακή άσκηση 10, «Μέτρηση Δύναμης – Νόμος του Hooke» (σελ. 47) Βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας Μέτρηση δύναμης με ελατήριο Ερωτήσεις και Ασκήσεις

ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε.

ΟΧΙ οι ερωτήσεις: 2, 3, 6,12, 13

ΟΧΙ οι ασκήσεις : 4, 5, 7, 8, 10, 12,13.

Κεφ. 4 – ΠΙΕΣΗ Να διδαχθεί η εισαγωγή «Πίεση και Δύναμη δύο διαφορετικές έννοιες» Πίεση Δύναμη και Επιφάνεια 8
4.1 Πίεση Να διδαχθεί (εκτός το παράδειγμα της

εικόνας 4.4 )

Σενάριο για την πίεση
4.2 Υδροστατική πίεση Να διδαχθεί Μανόμετρο και Υδροστατική πίεση
4.3 Ατμοσφαιρική πίεση Να διδαχθεί

Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Πως υπολογίζουμε την ατμοσφαιρική πίεση».

Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – Υδροστατική πίεση Βίντεο για την Ατμοσφαιρική πίεση
4.4 Μετάδοση των πιέσεων στα ρευστά. Αρχή του Πασκάλ Να διδαχθεί Αρχή του Pascal
4.5 Άνωση – Αρχή του Αρχιμήδη Να διδαχθεί Σενάριο διδασκαλίας από το Μείζον πρόγραμμα επιμόρφωσης Ψηφιακό σενάριο για την Άνωση
4.6 Πλεύση Να μη διδαχθεί
Εργαστηριακές ασκήσεις 12, 14 Εργαστηριακή δραστηριότητα Εργαστηριακή άσκηση 12 «΄Ανωση – Αρχή του Αρχιμήδη»

Εργαστηριακή άσκηση 14, «΄Ανωση και βάρος του υγρού που εκτοπίζει το σώμα – Η Αρχή του Αρχιμήδη».

Φύλλο εργασίας από ΕΚΦΕ Αμπελοκήπων

Άνωση, Αρχή του Αρχιμήδη και βίντεο : Από ΕΚΦΕ Καρδίτσας

ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε.

ΟΧΙ οι ερωτήσεις της ενότητας εφαρμογής γνώσεων 5, 6, 8, 9, 11, 13

ΟΧΙ οι ασκήσεις 1,6, 7, 8, 9.

Κεφ. 5 ΕΝΕΡΓΕΙΑ

10

Ενέργεια: Μια θεμελιώδης έννοια της φυσικής

Να διδαχθεί Ενέργεια μορφές και μετατροπές
 

5.1 Έργο και Ενέργεια

Να διδαχθεί η 3η παράγραφος «Σήμερα, με την έννοια του έργου … από εσένα στα βιβλία».

Να διδαχθεί: ΄Έργο δύναμης (από τι εξαρτάται το έργο μιας δύναμης, μονάδες έργου, περιπτώσεις έργου)

Υπολογισμός έργου σταθερής δύναμης (Α. Δύναμη παράλληλη με τη μετατόπιση)

Σημ. Ο χρόνος μελέτης να αφιερωθεί σε εισαγωγικές εφαρμογές όπου η δύναμη και η μετατόπιση είναι συγγραμμικές.

Έργο σταθερής δύναμης (για φ=00)

5.2 Δυναμική – Κινητική ενέργεια. Δύο βασικές μορφές ενέργειας.

Να διδαχθεί

5.3 Η μηχανική ενέργεια και η διατήρησή της.

Να διδαχθεί Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας

5.4 Μορφές και μετατροπές ενέργειας

Να διδαχθεί Ενέργεια μορφές και μετατροπές, Ενεργειακό πάρκο
Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Θεμελιώδεις μορφές ενέργειας» και «Μετατροπές ενέργειας»

5.5 Διατήρηση της ενέργειας

Να διδαχθεί (περιληπτικά ενσωματώνοντάς τη στην 5.4 παράγρ.) Ενδεικτική δραστηριότητα

«Αιολικά πάρκα», PISA 2009

5.6 Πηγές ενέργειας

Να μη διδαχθεί

5.7 Απόδοση μιας μηχανής

Να διδαχθεί

5.8 Ισχύς

Να διδαχθεί

Να μη διδαχθεί η «Ισχύς και κίνηση».

ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε.

ΟΧΙ οι ερωτήσεις 4ii, 7,

ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων 10, 17

ΟΧΙ οι ασκήσεις 12γ, 13γ, 16, 17.

Κεφ. 6 – ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ

 

8

Η θερμότητα και ο ανθρώπινος πολιτισμός

Να διδαχθεί

6.1 Θερμόμετρα και μέτρηση θερμοκρασίας

Να μη διδαχθεί (το περιεχόμενό της έχει προσεγγιστεί στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (4)).

6.2 Θερμότητα: Μια μορφή ενέργειας

Να διδαχθεί (μέρος του περιεχομένου της αναμένεται να έχει προσεγγιστεί και στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (5))

6.3 Πως μετράμε τη θερμότητα

Να διδαχθεί Ο νόμος της θερμιδομετρίας

Να γίνει το παράδειγμα 6.1

6.4 Θερμοκρασία, Θερμότητα και μικρόκοσμος

Να διδαχθεί [μέρος του περιεχομένου της αναμένεται να έχει προσεγγιστεί στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (5)] Καταστάσεις της ύλης _τα βασικά

6.5 Θερμική διαστολή και συστολή

Να διδαχθούν τα είδη διαστολών (ποιοτικά χωρίς μαθηματικές σχέσεις) και η διαστολή του νερού Βίντεο :Διαστολή και συστολή στερεών Βίντεο Διαστολή και συστολή αερίων Μια φυσική ανωμαλία του νερού

 

ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε.

ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1, 2, 3.

ΟΧΙ από τις ερωτήσεις , από τη 2η ομάδα: 1-5

ΟΧΙ οι ασκήσεις 4, 7, 9,10,11,12.

 Πίσω