Από το βιβλίο: Φυσική Β΄ Γυμνασίου, των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά. 2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ.
Διδακτική ενότητα |
Συνιστώμενες διδακτικές πρακτικές |
Παρατηρήσεις Προτεινόμενο υποστηρικτικό υλικό |
Προτεινόμενος αριθμός διδακτικών
ωρών |
Κεφ. 1 – ΕΙΣΑΓΩΓΗ |
2 | ||
1.3 Τα φυσικά μεγέθη και οι μονάδες τους |
Προτείνεται να γίνει αναφορά στις μονάδες και μετατροπές τους, λόγω των δυσκολιών που συναντούν οι μαθητές/τριες στην εκμάθησή τους.
Με το παράδειγμα της πυκνότητας και τον λειτουργικό ορισμό της να εξηγηθεί το νόημα του λόγου δύο φυσικών μεγεθών. |
Τα θεμελιώδη μεγέθη (το μήκος, ο χρόνος και η μάζα). Παράγωγα μεγέθη (εμβαδόν, όγκος, πυκνότητα). Πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσια.
Επιλογή από τις ερωτήσεις, τις εφαρμογές και τις ασκήσεις του βιβλίου. |
|
Κεφ. 2 – Κινήσεις |
6 | ||
2.1 Περιγραφή της κίνησης |
Προτείνεται να υλοποιηθούν οι δραστηριότητες για την κατανόηση των εννοιών : Θέση, μετατόπιση, χρονικό διάστημα, ταχύτητα μέση και στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα:
«Προσδιορισμός θέσης σώματος» (σελ. 25) και «Σημείο αναφοράς και μετατόπιση» (σελ. 27) |
Σύστηµα αναφοράς – Υλικό σηµείο – Θέση – Μετατόπιση – Τροχιά Χρονική στιγµή – Χρόνος, Στοιχειώδης ορισµός του διανύσµατος Προτείνεται το φύλλο αξιολόγησης για τη θέση – μετατόπιση (πλην του ερωτήματος γ) από το Βιβλίο Εκπαιδευτικού, σελ. 44
|
2.2 Η έννοια της ταχύτητας |
Να διδαχθεί η εισαγωγή και οι υποενότητες:
· Μέση ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα · Στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα Να μη διδαχθεί η Διανυσματική περιγραφή της ταχύτητας |
Μέση ταχύτητα – Στιγµιαία ταχύτητα – Μονάδες στο S.I. Κλίμακα ταχυτήτων
Ενδεικτική δραστηριότητα «Χρόνος αντίδρασης», PISA 2007 |
|
2.3 Κίνηση με σταθερή ταχύτητα |
Να μη διδαχθεί | Ερωτήσεις – Ασκήσεις
ΟΧΙ σε ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε: ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1iii, 3iv, 3v, ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων: 1, 2 ΟΧΙ οι ασκήσεις: 1, 3, 4, 6, 8. |
|
2.4 κίνηση με μεταβαλλόμενη ταχύτητα |
Να μη διδαχθεί | ||
Εργαστηριακή άσκηση |
Εργαστηριακή δραστηριότητα: Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού: «Μελέτη των ευθύγραμμων κινήσεων». |
Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού (σελ. 33) | |
Κεφ. 3 – ΔΥΝΑΜΕΙΣ |
10 | ||
Κίνηση και αλληλεπίδραση: Δύο γενικά |
Να διδαχθεί |
3.1 Η έννοια «Δύναμη» |
Να διδαχθεί | Σχεδίαση δυνάμεων, Η έννοια της δύναμης Quiz: Μέτρηση δύναμης με ελατήριο, Η δύναμη ως το αίτιο παραμόρφωσης ή και μεταβολής της ταχύτητας Μέτρηση της Δύναμης – Hooke | |
3.2 Δύο σημαντικές δυνάμεις στον κόσμο |
Να διδαχθεί | Μάζα και Βάρος, Μελετώντας την τριβή σε διαφορετικές επιφάνειες, Σχεδίαση του βάρους
Βάρος και ύψος |
|
3.3 Σύνθεση και ανάλυση δυνάμεων |
Να διδαχθούν οι υποενότητες, παράγραφοι
· Σύνθεση δυνάμεων – Συνισταμένη · Σύνθεση δυνάμεων με την ίδια διεύθυνση · Σύνθεση δυνάμεων με διαφορετικές (κάθετες μόνον) διευθύνσεις. Να μην διδαχθούν οι υποενότητες: · Δύναμη που ασκείται σε τραχιά επιφάνεια · Ανάλυση δύναμης Σημ. Ο χρόνος να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση των αντίστοιχων φαινομένων και νόμων σε μία διάσταση Προαιρετικά για την υποστήριξη της διδασκαλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί η εργαστηριακή άσκηση 8, «Σύνθεση δυνάμεων». (σελ. 41) |
Προτείνονται οι προσομοιώσεις:
Σύνθεση δυνάμεων, Σύνθεση συγγραμμικών δυνάμεων: |
3.4 Δύναμη και ισορροπία |
Να διδαχθεί | Δυνάμεις και κίνηση | |
3.5 Ισορροπία υλικού σημείου |
Να διδαχθεί η εισαγωγή (α΄ νόμος Newton) Να μην διδαχθούν η υποενότητα «Ανάλυση δυνάμεων και ισορροπία» όπως και το
παράδειγμα 3.2 |
Μελέτη της αδράνειας με το Interactive Physics | |
3.6 Δύναμη και μεταβολή της ταχύτητας |
Να διδαχθεί | Αδράνεια και πυκνότητα | |
3.7 Δύναμη και αλληλεπίδραση |
Να διδαχθεί (γ΄ νόμος Newton)
Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Εφαρμογές» |
Δράση και αντίδραση | |
Εργαστηριακή άσκηση 10: Μέτρηση Δύναμης – Νόμος του Hooke |
Εργαστηριακή άσκηση 10, «Μέτρηση Δύναμης – Νόμος του Hooke» (σελ. 47) | Βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας Μέτρηση δύναμης με ελατήριο Ερωτήσεις και Ασκήσεις
ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ερωτήσεις: 2, 3, 6,12, 13 ΟΧΙ οι ασκήσεις : 4, 5, 7, 8, 10, 12,13. |
|
Κεφ. 4 – ΠΙΕΣΗ | Να διδαχθεί η εισαγωγή «Πίεση και Δύναμη δύο διαφορετικές έννοιες» | Πίεση Δύναμη και Επιφάνεια | 8 |
4.1 Πίεση | Να διδαχθεί (εκτός το παράδειγμα της
εικόνας 4.4 ) |
Σενάριο για την πίεση | |
4.2 Υδροστατική πίεση | Να διδαχθεί | Μανόμετρο και Υδροστατική πίεση | |
4.3 Ατμοσφαιρική πίεση | Να διδαχθεί
Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Πως υπολογίζουμε την ατμοσφαιρική πίεση». |
Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – Υδροστατική πίεση Βίντεο για την Ατμοσφαιρική πίεση | |
4.4 Μετάδοση των πιέσεων στα ρευστά. Αρχή του Πασκάλ | Να διδαχθεί | Αρχή του Pascal | |
4.5 Άνωση – Αρχή του Αρχιμήδη | Να διδαχθεί | Σενάριο διδασκαλίας από το Μείζον πρόγραμμα επιμόρφωσης Ψηφιακό σενάριο για την Άνωση | |
4.6 Πλεύση | Να μη διδαχθεί | ||
Εργαστηριακές ασκήσεις 12, 14 | Εργαστηριακή δραστηριότητα Εργαστηριακή άσκηση 12 «΄Ανωση – Αρχή του Αρχιμήδη»
Εργαστηριακή άσκηση 14, «΄Ανωση και βάρος του υγρού που εκτοπίζει το σώμα – Η Αρχή του Αρχιμήδη». |
Φύλλο εργασίας από ΕΚΦΕ Αμπελοκήπων
Άνωση, Αρχή του Αρχιμήδη και βίντεο : Από ΕΚΦΕ Καρδίτσας ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ερωτήσεις της ενότητας εφαρμογής γνώσεων 5, 6, 8, 9, 11, 13 ΟΧΙ οι ασκήσεις 1,6, 7, 8, 9. |
|
Κεφ. 5 ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
10 |
Ενέργεια: Μια θεμελιώδης έννοια της φυσικής |
Να διδαχθεί | Ενέργεια μορφές και μετατροπές | |
5.1 Έργο και Ενέργεια |
Να διδαχθεί η 3η παράγραφος «Σήμερα, με την έννοια του έργου … από εσένα στα βιβλία».
Να διδαχθεί: ΄Έργο δύναμης (από τι εξαρτάται το έργο μιας δύναμης, μονάδες έργου, περιπτώσεις έργου) Υπολογισμός έργου σταθερής δύναμης (Α. Δύναμη παράλληλη με τη μετατόπιση) Σημ. Ο χρόνος μελέτης να αφιερωθεί σε εισαγωγικές εφαρμογές όπου η δύναμη και η μετατόπιση είναι συγγραμμικές. |
Έργο σταθερής δύναμης (για φ=00) | |
5.2 Δυναμική – Κινητική ενέργεια. Δύο βασικές μορφές ενέργειας. |
Να διδαχθεί | ||
5.3 Η μηχανική ενέργεια και η διατήρησή της. |
Να διδαχθεί | Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας | |
5.4 Μορφές και μετατροπές ενέργειας |
Να διδαχθεί | Ενέργεια μορφές και μετατροπές, Ενεργειακό πάρκο |
Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Θεμελιώδεις μορφές ενέργειας» και «Μετατροπές ενέργειας» | |||
5.5 Διατήρηση της ενέργειας |
Να διδαχθεί (περιληπτικά ενσωματώνοντάς τη στην 5.4 παράγρ.) | Ενδεικτική δραστηριότητα
«Αιολικά πάρκα», PISA 2009 |
|
5.6 Πηγές ενέργειας |
Να μη διδαχθεί | ||
5.7 Απόδοση μιας μηχανής |
Να διδαχθεί | ||
5.8 Ισχύς |
Να διδαχθεί
Να μη διδαχθεί η «Ισχύς και κίνηση». |
ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε.
ΟΧΙ οι ερωτήσεις 4ii, 7, ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων 10, 17 ΟΧΙ οι ασκήσεις 12γ, 13γ, 16, 17. |
|
Κεφ. 6 – ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ |
8 |
||
Η θερμότητα και ο ανθρώπινος πολιτισμός |
Να διδαχθεί | ||
6.1 Θερμόμετρα και μέτρηση θερμοκρασίας |
Να μη διδαχθεί (το περιεχόμενό της έχει προσεγγιστεί στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (4)). |
6.2 Θερμότητα: Μια μορφή ενέργειας |
Να διδαχθεί (μέρος του περιεχομένου της αναμένεται να έχει προσεγγιστεί και στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (5)) | ||
6.3 Πως μετράμε τη θερμότητα |
Να διδαχθεί | Ο νόμος της θερμιδομετρίας
Να γίνει το παράδειγμα 6.1 |
|
6.4 Θερμοκρασία, Θερμότητα και μικρόκοσμος |
Να διδαχθεί [μέρος του περιεχομένου της αναμένεται να έχει προσεγγιστεί στην Α’ Γυμνασίου, φύλλο εργασίας (5)] | Καταστάσεις της ύλης _τα βασικά | |
6.5 Θερμική διαστολή και συστολή |
Να διδαχθούν τα είδη διαστολών (ποιοτικά χωρίς μαθηματικές σχέσεις) και η διαστολή του νερού | Βίντεο :Διαστολή και συστολή στερεών Βίντεο Διαστολή και συστολή αερίων Μια φυσική ανωμαλία του νερού
ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1, 2, 3. ΟΧΙ από τις ερωτήσεις , από τη 2η ομάδα: 1-5 ΟΧΙ οι ασκήσεις 4, 7, 9,10,11,12. |